TİTREŞİMLİ ELEKLER
Her türlü kırılmış ve/veya doğal malzemenin ayrıştırılmasında kullanılan elekler yatay ve dereceli olarak ikiye ayrılmaktadır.
Eğimli Elekler, kırılmış malzemenin ayrılmasını sağlar. Bir kırma eleme işinde, ürünlerin ebatlarına göre sınıflandırılması için gereken tüm aşamalarında kullanılabilir. Tesisin asıl kapasitesini elek belirler. Malzeme eleğe döküldüğünde, titreşim vasıtasıyla elek teli üzerinde belli bir hızla öne doğru ilerleyerek, homojen bir şekilde elek üzerine serilir. Bu aşamada elek ölçüsünden küçük olan malzeme elenerek alt kata geçer.
Titreşimli elekler iki, üç dört kat olarak çeşitli ölçü ve kapasitelerde imal edilirler.
En sık tercih edilen tür olan çelik örgülü tip başta olmak üzere, delikli sac, delikli hardox sac, poliüretan gibi tiplerde, eleme malzemesinin türüne göre uyarlanabilecek tasarıma sahiptir.
Tahrik sistemi, elek gövdesinin ortasında veya üstünde, tek veya çift tahrik olarak imal edilir. Titreşim elek gövdesinde yataklanmış mile bağlı eksantrik ağırlıkların dönmesiyle elde edilir. Bu eksantrik ağırlıkların birbirine göre konumu değiştirilerek eleğin titreşim genliği kolayca ayarlanabilir.
Kırma eleme tesisinde istenilen ürünün özelliğine göre, titreşimli elek üzerinde yıkama sistemi olmasına ihtiyaç duyulabilir. Bu durumda uygun yıkama sistemi ile donatılmış olarak istenilen ölçüdeki elek üretimi gerçekleştirilebilir.
Eleğin eni boyunca dizilmiş nozullar bulunur. Bu nozuller basınçlı şekilde suyu püskürterek elek telinin üzerinde su perdesi oluşturur. Elek teli üzerinde ilerleyen malzeme bu su perdesinden geçerken üzerine yapışmış istenmeyen tanecikleri çözerek su ile birlikte elek altına geçmesini sağlar.
Besleme oluğuna dökülen malzeme ön tarafa hızlanarak ilerler, bu da elek üzerindeki malzeme yoğunluğunun homojen bir şekilde dağılmasını sağlar. Bu aşamada ince malzemenin kolayca elenmesi sağlanır. Böylece yüksek kapasite ve verimle çalışır.
IZGARALI ELEKLER
Genellikle besleyici ile Primer kırıcı arasında çalışırlar. Ağır hizmet tipi ızgaralı elekler büyük ebatlı taşların primer kırıcıya beslenmesi esnasında malzeme ile birlikte gelen 100-110 mm altı malzemeyi kırıcıya girmeden dışarı alabilmektedir.
Kırma eleme prosesinin iki farklı aşamasında kullanılır.
Besleyici ve primer arasına konulur. Besleyiciden gelen primere gidecek ve by-pass edilecek ürünü ayırmak için kullanılır.
Sekonder kırıcının önüne konulur. Primer kırıcıdan gelen ince malzemeyi by-pass ederek sekonder kırıcıya girmemesini sağlar.
Bu aşamalarda tercih edilmesinin sebebi, bu eleğe beslenecek malzemenin oldukça iri tanelerden oluşmasıdır. Standart eğimli elekler hem istenilen kapasiteyi karşılamak da zorlanabilir hem de malzemenin iriliğinden dolayı çelik örgülü elek tellerinin kısa sürede değiştirilmesi gerekebilir.
Izgaralı titreşimli elekler iki katlı olarak çeşitli ölçü ve kapasitelerde imal edilir. Izgara aralıkları by-pass edilecek malzeme boyutuna göre kolaylıkla ayarlanabilir.
Izgaralı eleklerde vibrasyon eğimli eleklerde olduğu gibi elek gövdesine yataklanmış mile bağlı eksantrik ağırlıkların dönmesiyle elde edilir. Tahrik sistemi ayarlanabilen ağırlık sistemi ile etkin elemenin gerektirdiği vibrasyonu kolayca ayarlanabilecek şekilde tasarlanmıştır.
YATAY ELEKLER
Yatay elekler hassas ürün elekleridir. Malzeme iletim hızları yüksek olmadığından, elenen malzemenin elek yüzeinde kalma süresi fazladır. Bu sayede malzemelerin alt katlara inmesi sağlanarak ürün kaçağı minimize edilmiş olur.
Yatay elekler diğer tip eleklere göre en kaliteli elemeyi sağlarlar. Yatay eleklerde elenen malzemelerin tane boyut ölçüleri istenilen nihai boyut ölçülerine en yakın değeri verir. Eksantrik ağırlıklar ayarlanabilir. Doğrusal titreșimli eleklerdir.
Yüksek enerjili eliptik bir hareket oluşturması amacıyla, iki tahrik sistemi birbirinin tersi yönünde döner. Her tahrik sisteminde, gövdeye flanşla sabitlenmiş iki adet vibrasyon kutusu ve senkronizasyonu sağlayan bir adet kardan şaftı bulunur.
Eleğin eliptik hareketini istenen titreşim genliğinde gerçekleştirilmesini sağlayan Vibrasyon kutularındaki eksantrik ağırlıklardır.